Biblijne przypowieści w ikonie
Katarzyna Jakubowska-Krawczyk
Przypowieść jest gatunkiem, po który bardzo chętnie sięgano w Biblii choć w specyficzny, nie mieszczący się w tradycji klasycznej sposób ją definiując. W najszerszym swoim znaczeniu obejmowała ona zarówno teksty staro- jak i nowotestamentowe. I właśnie nad takim jej rozumieniem i odczytaniem w kontekście tradycji chrześcijańskiej, a przede wszystkim ikonograficznej zastanawiali się polscy, ukraińscy, białoruscy, litewscy i gruzińscy twórcy podczas VII Warsztatów Ikonopisania w Nowicy.
Zgodnie z tradycją ukraińską pojęcie ikony jest bardzo szerokie. Powstałe prace różnią się zarówno swoją tematyką, jak i techniką, stylistyką, inspiracjami… Miłośników tradycyjnej ikony z pewnością zainteresują prace grupy Iconiq z Mińska np. Wiktora Downara przedstawiająca Chrystusa siewcę, „Chrystus dobry Pasterz” Oksany Wynnyczok ze Lwowa, czy prof. Romana Wasyłyka z Lwowskiej Akademii Sztuk Pięknych.
Malarską finezją zachwycają prace Uliany Nyszczuk-Borysiak („Dom na skale”, „Ślepcy”), a także Andrija Wynnyczoka („Ślepcy”, „Stukajcie a otworzą Wam”) które łączą w sobie sztukę sakralną ze współczesnym malarstwem.
Niezwykłe jest przedstawienie Chrystusa – winnej latorośli Ostapa Łozińskiego. Artysta w zaskakujący sposób zobrazował wyrastającą z Chrystusa wspólnotę wiernych. To ikona przy której warto się zatrzymać dłużej, stawiając ważne dla siebie pytania. Zupełnie inne są ikony nawiązujące do ukraińskiej tradycji ludowej jak np. interpretacja „Przypowieści o Łazarzu” czy „Ziarnie gorczycy” Romana Zilinki. Dowodem, że ikona może wciąż zaskakiwać jest ikona Aleksija Downara z Mińska, który połączył tradycyjne przedstawienie króla Dawida ze strunami gitary.
Wśród powstałych prac coś dla siebie znajdą także miłośnicy abstrakcji podziwiając realizacje prof. Waldemara Kuczmy z Wrocławskiej Akademii Sztuk Pięknych, Bartosza Radziszewskiego, Krzysztofa Sokołowskiego czy Mariji Iwaniuty.
Prac niezwykle interesujących można by wymieniać tu wiele – ikony Olgi Krawczenko, Uliany Tomkiewicz, Kostka Markowcza, Iwanki Krypiakiewicz-Dymid, Swiatosława Władyki, Iwanki Demczuk, Arsena Berezy i wielu wielu innych. Wszystkie one wykonane w autorskiej technice są współczesną interpretacją znanych dobrze biblijnych przypowieści, a jednocześnie dowodem na to, że sztuka sakralna wciąż może się rozwijać i szukać odpowiedzi na ważne pytania dzisiejszych czasów.
Wystawę przypowieści w ikonach będzie można obejrzeć w Galerii Uniwersytetu Warszawskiego w Pałacu Kazimierzowskim w dniach 16.02 – 29.02.2016.
